Hoogte van de vergoeding voor back-up-dienst bepaalt mede de verplichting van leverancier om ook een bruikbare back-up te verzorgen

Rechtbank Maastricht, 11 januari 2017

De ICT-leverancier X levert aan een huisartsenpraktijk netwerk-diensten bestaande uit remote beheer, het verzorgen van updates/patches en het leveren van bepaalde hardware, waaronder drie externe schijven voor het maken van back-ups. De back-ups worden middels USB 3.0 met externe harddisks uitgevoerd.  Op de server van de huisartsenpraktijk is een script geplaatst dat de opdracht gaf om dagelijks om 03:00 uur de inhoud van de server te kopiëren naar de aangesloten harddisks. De kosten hiervoor bedroegen maandelijks 219 euro. De huisartsenpraktijk had de wel aangeboden additionele dienst ‘Internet back-up’ niet afgenomen: met deze dienst kan worden teruggevallen op een back-up die door X op afstand  wordt gemaakt, mochten de fysieke back-ups onbruikbaar blijken te zijn. De huisartsenpraktijk maakte gebruik van een softwarepakket genaamd ‘Promedico’, waarvan een update gedraaid moest worden. De leverancier van dit pakket gaf daarbij het advies om voor een recente back-up te zorgen.  De huisartsenpraktijk gaf X de opdracht om de update te installeren en dat verliep in eerste instantie goed: alle gegevens waren nog beschikbaar. Later bleek dat die update om technische redenen wederom diende te worden geïnstalleerd. X heeft de herinstallatie uitgevoerd, alleen zonder een back-up te maken. Deze tweede installatie bleek niet succesvol en de oorspronkelijke data bleek overschreven. Tot overmaat van ramp was het niet mogelijk om de data van vóór de eerste update terug te plaatsen; die data was ook overschreven op de externe harddisks.

De huisartsenpraktijk heeft X vervolgens gedaagd en aansprakelijk gesteld voor de schade wegens toerekenbare tekortkoming. De vraag was dan of X niet alleen de back-up moet uitvoeren, maar ook ervoor had moeten zorgen dat er een bruikbare back-up was. De rechtbank overweegt over dit laatste punt dat partijen dat in ieder geval niet uitdrukkelijk als zodanig hebben afgesproken. De huisartsenpraktijk had hier ook niet op kunnen vertrouwen omdat zij niet de dienst ‘Internet back-up’ heeft afgenomen. Daarbij is de rechtbank van mening dat ‘een gemiddeld geïnformeerde, omzichtige en oplettende ondernemer moet begrijpen dat aan voortdurende controle van dagelijkse back-ups meer kosten zijn verbonden dan die zijn begrepen in een maandelijkse prijs van € 219,- exclusief BTW.’

Oftewel, goedkoop is duurkoop. Blijkbaar was de huisarts in kwestie als ondernemer op dit punt matig geïnformeerd, onbezonnen en niet-oplettend; had ze maar meer budget beschikbaar moeten stellen voor een ‘voortdurende controle van de dagelijkse back-ups’. Op wat de maandelijkse prijs dan wel had moeten zijn gaat de rechtbank niet in. De rechtbank laat  de deur echter op een kier en biedt partijen de mogelijkheid om een deskundige te benoemen die over het volgende dient te oordelen.  X stelt namelijk dat een voorafgaande back-up toch geen verschil zou hebben gemaakt, omdat daarvoor de externe schijven zouden zijn gebruikt en de back-up dan eveneens onbruikbaar zou zijn gebleken. Ook is gebleken dat een medewerker van X een map per ongeluk heeft verwijderd bij de poging van het terugzetten van de back-up. Dit roept dan de vraag op of de (meeste) gegevens nog in het systeem aanwezig waren toen aan X werd gevraagd om de back-up terug te zetten en of X voldoende zorgvuldig heeft gehandeld bij het plaatsen van de back-up in het systeem. De rechtbank laat het aan partijen om een deskundige te laten oordelen of X aldus zorgvuldig heeft gehandeld of niet.

Moraal van dit verhaal? Ik zie een kans voor ondernemers om met deze uitspraak prijsonderhandelingen te beïnvloeden: als een prospect hard op prijs onderhandelt voor een back-up dienst, kan hem worden tegengeworpen dat hij daarmee volgens rechtspraak matig geïnformeerd, onbezonnen en niet-oplettend handelt. De kans is m.i. echter aanzienlijk dat daarmee de prospect geen klant wordt, dus wellicht is het aan te raden om hier meer diplomatieke bewoordingen te gebruiken. De back-up dienst moet daarbij dan wel zodanig worden ingericht, dat er altijd een bruikbare back-up is. De praktijk zal uitmaken welke prijs voor zo’n dienst dan redelijk is, waarbij m.i. zal gelden dat hoe hoger de prijs dan is, hoe meer de klant kan en mag verwachten dat de back-ups niet alleen worden gemaakt, maar ook bruikbaar zullen zijn. En, zoals zo vaak, is het absoluut aan te raden om hierover vooraf duidelijke afspraken te maken in de overeenkomst zodat zulk soort discussies niet bij de rechter of deskundige te hoeven worden gevoerd.