IBM in conflict met haar ondernemingsraad
Als een ondernemer een belangrijke reorganisatie doorvoert, is hij verplicht de ondernemingsraad om advies te vragen. Bij het vragen van advies wordt een overzicht verstrekt van (onder andere) de gevolgen die het besluit voor de werknemers zal hebben en de naar aanleiding daarvan voorgenomen maatregelen (artikel 25 lid 3 Wet op de ondernemingsraden). Maar tot welke maatregelen is de ondernemer gehouden?
Feiten
Op 24 april heeft IBM een adviesaanvraag naar haar ondernemingsraad gestuurd. IBM heeft het voornemen om haar bedrijfsonderdeel IBM Global Account verder te “transformeren”. Als gevolg hiervan komen alle 18 arbeidsplaatsen te vervallen. De ondernemingsraad heeft IBM bij herhaling gevraagd hoe de personele gevolgen worden opgevangen. In antwoord op deze vraag heeft IBM verwezen naar hoofdstuk 18 van de personeelsgids. Hierin staat hoe overtolligheid kan ontstaan en welke mogelijkheden er zijn om dan intern te solliciteren.
Op 8 juni 2012 heeft de ondernemingsraad negatief geadviseerd. De ondernemingsraad heeft zich op het standpunt gesteld dat niet, althans onvoldoende inzicht is gegeven in welke maatregelen worden genomen om de personele gevolgen op te vangen. Het zou erop lijken dat medewerkers slechts enige tijd de ruimte krijgen om een andere interne baan te vinden en als dat niet lukt worden ontslagen zonder enige vergoeding/suppletie. De ondernemingsraad acht dit “onaanvaardbaar en een bedrijf als IBM onwaardig.” De ondernemingsraad vindt dat van een bedrijf als IBM verwacht mag worden dat een volwaardige sociale paragraaf tot stand komt (lees: sociaal plan).
Vervolgens heeft IBM op 9 juli 2012 aan de ondernemingsraad geschreven dat zij heeft besloten overeenkomstig het gestelde in haar adviesaanvraag. Aan het bezwaar van de ondernemingsraad is niet tegemoet gekomen.
Hierop heeft de ondernemingsraad de Ondernemingskamer verzocht om aan IBM de verplichting op te leggen om haar besluit in te trekken, de gevolgen van het besluit ongedaan te maken en IBM te verbieden handelingen te (doen) verrichten ter uitvoering van haar besluit. Uit de adviesaanvraag zou volgens de ondernemingsraad namelijk onvoldoende blijken hoe de gevolgen voor de medewerkers worden opgevangen.
Uitspraak
De ondernemingsraad krijgt nul op het rekest. De ondernemingskamer is namelijk van oordeel dat IBM voldoende overzicht heeft gegeven van de personele gevolgen van haar besluit en de maatregelen om deze gevolgen op te vangen. Voor de werknemers die worden ontslagen, wordt immers een herplaatsingstraject gestart, met welk traject de ondernemingsraad inhoudelijk bekend is. Ook is het de ondernemingsraad voldoende duidelijk dat voor de werknemers voor wie geen passende functie wordt gevonden, gedwongen ontslag volgt zonder vertrekregeling. Uit de wetsgeschiedenis of de jurisprudentie blijkt niet dat sprake is van een verplichting tot het opstellen van een sociaal plan. IBM heeft haar besluit in redelijkheid kunnen nemen, aldus de Ondernemingskamer.
Conclusie
De verplichtingen die bij reorganisaties als deze voortvloeien uit de Wet op de ondernemingsraden zijn dat de ondernemer een overzicht dient te geven van de personele gevolgen van het besluit en de naar aanleiding daarvan te nemen maatregelen. De verplichting om een overzicht te geven van deze maatregelen gaat echter niet zover dat de ondernemer verplicht is een sociaal plan op te stellen. De werkgever kan eenvoudig volstaan met een herplaatsingstraject. Dat dit voor de ondernemingsraad en de betreffende medewerkers onbevredigend is, spreekt voor zich.