Kort geding inzake handelsnaam en domeinnaam Theorieshop en Theoriewinkel
De vennootschap onder firma Test & Drive V.O.F. (hierna: Test & Drive) drijft een onderneming in het ontwikkelen, uitgeven en verkopen van lesmateriaal ten behoeve van het Nederlands theorie-examen voor het rijvaardigheidsbewijs voor auto, motor of bromfiets. Eisers zijn de vennoten van Test & Drive. Voor haar onderneming gebruikt Test & Drive sinds 10 maart 2004 (onder andere) de handelsnaam Theorieshop. Test & Drive biedt haar lesmateriaal aan via de website theorieshop.nl. De onderneming van Test & Drive bestrijkt – via internet – de gehele Nederlandse markt en is marktleider in de branche.
De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Verkeerschool Snelweg B.V. (hierna: Snelweg) handelt eveneens in lesmateriaal ten behoeve van het Nederlands theorie-examen voor het rijvaardigheidsbewijs voor auto, motor of bromfiets. Sinds 17 mei 2009 biedt Snelweg dat lesmateriaal aan via haar website theorie-shop.nl. Ook de onderneming van Snelweg bestrijkt – via internet – de gehele Nederlandse markt.
Test & Drive vordert bij de voorzieningenrechter te Haarlem onder andere Snelweg te gebieden gebruik van de (handels)naam Theoriewinkel of een soortgelijke (handels)naam te staken alsmede het gebruik van de domeinnaam theorie-winkel.nl of een soortgelijke domeinnaam te staken.
De voorzieningenrechter te Haarlem oordeelt als volgt ten aanzien van het gebruik van handelsnaam Theoriewinkel en de domeinnaam theorie-winkel.nl. Voorop gesteld wordt dat zuiver beschrijvende elementen niet door middel van handelsnamen mogen worden gemonopoliseerd. Hoewel de woorden ‘theorie’ en ‘shop’ op zichzelf beschrijvend zijn, is de combinatie ervan in de gebruikte aanduiding ‘theorieshop’ niet (louter) beschrijvend. Anders dan Snelweg heeft betoogd, is onvoldoende aannemelijk geworden dat de aanduiding ‘theorieshop’ voor een handel in lesboeken voor het theorie-examen voor het rijvaardigheidsbewijs voor auto, motor of bromfiets op vergelijkbare wijze is ingeburgerd als bijvoorbeeld de aanduiding ‘kledingwinkel’ voor een winkel waar kleding wordt verkocht. Daarom kan niet gezegd worden dat de aanduiding ‘theorieshop’ voor het in aanmerking komend publiek geen onderscheidend vermogen bezit. Weliswaar bevat de naam ‘theorieshop’ een element dat verwijst naar de activiteit van de onderneming van Test & Drive, maar dat element is naar het oordeel van de voorzieningenrechter niet zodanig beschrijvend dat de handelsnaam Theorieshop of de daarmee overeenstemmende domeinnaam theorieshop.nl geen bescherming zou toekomen. Hooguit kan worden gezegd dat de aanduiding ‘theorieshop’ in de handels- en domeinnaam van Test & Drive een associatie oproept met de door Test & Drive (en Snelweg) verhandelde producten. Het desbetreffende verweer van Snelweg dient dan ook te worden verworpen.
Vervolgens is aan de orde de vraag of de handelsnaam theorie-winkel.nl van Snelweg zodanig met de handelsnaam Theorieshop van Test & Drive overeenkomt dat dientengevolge, in verband met de aard der beide ondernemingen en de plaats waar zij gevestigd zijn, bij het publiek verwarring tussen die ondernemingen te duchten is.
Bij de vraag in hoeverre de handelsnamen van elk van partijen met elkaar overeenkomen dienen die namen in zijn geheel beschouwd te worden. Beide namen bestaan uit enerzijds het woord ‘theorie’ en anderzijds uit het woord ‘shop’ dan wel het in betekenis daarmee geheel overeenstemmende woord ‘winkel’. Het in toenemende mate voorkomen van woorden uit de Engelse taal in de Nederlandse taal, heeft ertoe geleid dat de woorden ‘shop’ en ‘winkel’ – met name op internet (zijnde het belangrijkste verkoopmedium van Test & Drive en Snelweg) – door de gemiddelde consument in het Nederlands spraakgebruik als synoniemen zullen worden gezien. Daarom moet geoordeeld worden dat de handelsnamen van partijen in aanzienlijke mate met elkaar overeenstemmen.
Zoals hiervoor reeds overwogen, is tussen partijen niet in geschil dat de aard van de ondernemingen van partijen (nagenoeg) gelijk is en dat zij geografisch bezien in hetzelfde gebied actief zijn en bekendheid nastreven. Gelet op dat laatste moet worden geoordeeld dat ook de plaats van vestiging van partijen als bedoeld in artikel 5 Handelsnaamwet (Hw) met elkaar overeenkomt.
De opsomming in artikel 5 Hw van factoren die bij de beoordeling van het verwarringsgevaar een rol kunnen spelen, is niet limitatief. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter spelen in de onderhavige zaak nog drie andere factoren een rol die tezamen met het hiervoor overwogene leiden tot de conclusie dat eerder bedoelde verwarring is te duchten en daarmee dat het Snelweg verboden is de handelsnaam theorie-winkel.nl te voeren.
De hiervoor genoemde associatie zal de handelsnaam Theorieshop voor Test & Drive waardevol doen zijn. Om diezelfde reden zal het voor Snelweg aantrekkelijk zijn een handelsnaam te voeren die associatie eveneens oproept. Dat wordt nog aantrekkelijker als die soortgelijke handelsnaam gelijkt op de handelsnaam van de marktleider in het soort onderneming dat Snelweg uitoefent. Dat Test & Drive dat is, is door Snelweg niet betwist. Door dit aanhaken door Snelweg bij de handelsnaam van Test & Drive zal ook de kans op verwarring tussen de beide ondernemingen van partijen bij het relevante publiek – te weten degenen die voornemens zijn het rijvaardigheidsbewijs voor auto, motor of bromfiets te gaan behalen – groter worden, in welk geval Snelweg ongerechtvaardigd voordeel zou trekken uit de bekendheid die Test & Drive als marktleider en houder van een handelsnaam die een voor het soort onderneming dat beide partijen voeren waardevolle associatie opwekt, heeft. Bij dit alles komt dat Snelweg bij het vinden van een nieuwe handelsnaam voor haar onderneming eenvoudig een geheel andere keuze had kunnen maken. Uit het hiervoor overwogene volgt dat het gevraagde gebod ieder gebruik van de handels- en domeinnaam theorie-winkel.nl te staken en gestaakt te houden, zal worden toegewezen.