Op 1 juli 2009 zal naar de verwachting het wetsvoorstel ‘Wijziging van de Telecommunicatiewet verband houdende met de instelling van een antenneregister, de uitbreiding van het verbod op het verzenden van ongevraagde elektronische communicatie alsmede regeling van diverse andere onderwerpen’ in werking treden. Langs deze weg informeren wij u over een aantal relevante wijzigingen in de Telecommunicatiewet. De eerste belangrijke wijziging betreft een verruiming van het bestaande spamverbod. Volgens de huidige wetgeving is het verboden om zonder voorafgaande toestemming elektronische reclameberichten aan natuurlijke personen te sturen. Vanaf 1 juli 2009 zal het ook verboden zijn om zonder voorafgaande toestemming reclame langs elektronische weg te verzenden aan rechtspersonen. Een andere wijziging die wij vervolgens onder u aandacht willen brengen betreft de opname van een nieuwe bepaling in de Telecommunicatiewet die de positie van de consument versterkt bij stilzwijgende verlenging van langdurige contracten in de telecomsector.

De uitbreiding van het verbod op het plaatsen van ongevraagde oproepen naar rechtspersonen
Het zal vanaf 1 juli 2009 verboden zijn om zonder voorafgaande toestemming reclame langs elektronische weg te verzenden aan rechtspersonen. Hier wordt het zogenaamde opt-in systeem gevolgd. Volgens dit systeem dient de ontvanger vooraf toestemming te geven voor het toezenden van elektronische reclameberichten. Dit systeem geldt voor het ongevraagd verzenden van elektronische berichten (e-mail, sms, mms), faxberichten en automatische belsystemen waarbij gebruik wordt gemaakt van een vooraf ingesproken boodschap.

De wetgever heeft een aantal uitzonderingen om het spamverbod geformuleerd om eventuele ongelijkheid tussen binnenlandse en buitenlandse ondernemers te beperken. Zo is geen voorafgaande toestemming vereist indien:

• de verzender van de reclame gebruik maakt van contactgegevens van een zakelijke abonnee die in algemene zin aan de verzender te kennen heeft gegeven akkoord te gaan met het gebruik van zijn contactgegevens voor (ongevraagde) marketing doeleinden binnen het door de abonnee aangegeven kader.
• de reclame wordt ontvangen in landen buiten Europa mits de daar geldende regels zijnnageleefd.
• het een bestaande klantrelatie betreft mits de klant een eenvoudige ‘opt-out’ regeling wordt geboden. Dat wil zeggen dat de klant bij elke communicatie wordt gewezen op de mogelijkheid om verzet aan te tekenen tegen het gebruik van zijn contactgegevens voor reclame doeleinden en dat het gebruik dan direct wordt gestaakt.

Net als bij de huidige regeling geldt als verzender zowel de opdrachtgever als de werkelijke verzender, dit om te voorkomen dat verschillende partijen zich achter elkaar gaan verschuilen. Een transporteur die louter de elektronische communicatiedienst aanbiedt, wordt niet aangemerkt als verzender. Zodra deze zijn diensten echter uitbreidt met activiteiten als het inzamelen van adressen, valt ook deze aan te merken als verzender.

Uitgangspunt bij een ‘algemene toestemming voor gebruik’ is dat de toestemming is gegeven voor onbepaalde tijd tenzij uitdrukkelijk anders is gespecificeerd. In aanvulling op de wettelijke regeling, heeft het VNO-NCW zich, namens het bedrijfsleven, bereid verklaard om een gedragscode op te stellen voor ondernemingen hoe om te gaan met de nieuwe bepalingen in de Telecommunicatiewet om zo min mogelijk hinder ervan te ondervinden. Wij houden u hiervan op de hoogte.

Bel-me-niet-register, bescherming natuurlijke personen

De wetgever heeft ter bescherming van natuurlijke personen een nieuwe bepaling opgenomen die voorziet in het instellen van een ‘bel-me-niet-register’. Vanaf 1 juli 2009 is het de bedoeling dat een dergelijk (online) register in het leven is geroepen waarin natuurlijke personen kunnen laten vastleggen dat ze geen reclame wensen te ontvangen van telemarketeers. Een dergelijke registratie is voor onbepaalde tijd en eindigt pas nadat de abonnee te kennen heeft gegeven uit het register verwijderd te willen worden. Het zal dan vanaf 1 juli verboden zijn om reclame aan te bieden aan geregistreerde abonnees middels telemarketing activiteiten. Er zal een plicht rusten op de telemarketeer om de contactgegevens van geregistreerde abonnees uit zijn bestanden te (laten) verwijderen. De abonnee dient bij iedere reclame uiting op de hoogte gesteld te worden van het bestaan van het ‘bel-me-niet register’. Bovendien dient hem de mogelijkheid te worden geboden per direct te worden opgenomen in het register.

Als uitzondering op de verplichting om geregistreerde personen niet te benaderen geldt dat de gegevens van geregistreerde abonnees wel gebruikt mogen worden als de gegevens zijn verkregen in het kader van de verkoop van een product, levering van een dienst of het initiëren van een schenking en de reclame is toegespitst op eigen gelijksoortige producten, diensten dan wel het behartigen van hetzelfde goede doel zolang de klanten niet op enig moment uitdrukkelijk te kennen heeft geven niet meer op deze manier benaderd te willen worden door de betreffende aanbieders. De aanbieder is verplicht de klant bij elk gesprek te wijzen op de mogelijkheid tot verzet. Tevens dienen deze klanten eveneens gewezen te worden op het ‘bel-me-niet register’ voor zover zij daar nog niet in zijn opgenomen. Het is vervolgens aan de abonnee om zichzelf aan te (laten) melden bij het register.

Tell-a-friend systemen dan wel viral marketing

De zogenaamde ‘Tell-a-friend systemen’ vallen onder het besproken spamverbod. Middels een ‘tell-a-friend systeem’ wordt via een website een e-mail verstuurd om de ontvanger op de hoogte te stellen van een wetenswaardigheid op die website. Zoals het doorsturen van een link naar een te koop aangeboden huis op de website van een makelaar. OPTA en het CBP hebben eind vorig jaar gezamenlijk voorwaarden opgesteld onder welke zij een dergelijk systeem rechtmatig achten. In het kort komen de voorwaarden hierop neer:

• De communicatie is op initiatief van de opdrachtgever. De website stelt geen enkel voordeel in het vooruitzicht gekoppeld aan het versturen van een dergelijke boodschap
• Voor de ontvanger moet het duidelijk zijn wie de verzender is, zodat hij de persoon hierop kan aanspreken
• De verzender moet inzage hebben in het volledige bericht zoals verstuurd naar de ontvanger, zodat bekend is waarvoor hij verantwoordelijk voor gesteld kan worden.
• De verantwoordelijke van de website mag de e-mailadressen en andere persoonsgegevens die de afzender ter beschikking heeft gesteld niet verwerken, waaronder tevens is begrepen het bewaren, dan wel op enige andere wijze gebruiken.

Versterken positie consument bij stilzwijgende verlenging langdurige contracten

Aan de Telecommunicatiewet zal een nieuw artikel (7.2a Tw) worden toegevoegd ter versterking van de positie van de consument bij stilzwijgende verlenging van langdurige contracten. Dit artikel is relevant voor aanbieders van elektronische communicatiediensten en programmadiensten.

• Contracten voor bepaalde tijd zullen niet langer mogen duren dan 2 jaren.
• Overeenkomsten die langer dan één jaar duren worden echter geacht onredelijk bezwarend te zijn en consumenten dienen in de gelegenheid gesteld dienen te worden om in dat geval de overeenkomst na 1 jaar tegen redelijke kosten af te kopen.
• ‘Redelijke kosten’ houdt in ieder geval in dat er geen extra boeteclausules mogen worden opgenomen. Onder ‘redelijke kosten’ verstaat de wetgever de nog resterende abonnementskosten zonder de mogelijke additionele gespreksopbrengsten. Indien de aanbieder de nog resterende abonnementskosten in rekening wenst te brengen dient dit wel als zodanig in het contract/de algemene voorwaarden opgenomen te zijn.
• De aanbieder is overigens in de gelegenheid om aan te tonen dat een langere contractsduur dan 1 jaar niet onredelijk bezwarend is. Volgens de wetgever kan hiervan sprake zijn als gratis ‘randapparatuur’ is verstrekt. We kunnen hierbij denken aan het verstrekken van een “gratis” mobiele telefoon of laptop.
• Overeenkomsten voor onbepaalde tijd kunnen kosteloos opgezegd worden.
• Een overeenkomst voor onbepaalde tijd kan met in achtneming van een opzegtermijn van hoogstens 1 maand worden opgezegd.
• Overeenkomsten voor bepaalde tijd kunnen zowel voor bepaalde tijd als onbepaalde tijd stilzwijgend worden verlengd mits de overeenkomst te alle tijde (kosteloos) opzegbaar is met in achtneming van een opzegtermijn van ten hoogste 1 maand.
• Van het bepaalde in dit nieuwe artikel zal in overeenkomsten niet mogen worden afgeweken.

Conclusie

Vanaf 1 juli 2009

• zal de verplichting gelden om voorafgaande toestemming te verkrijgen van de personen en rechtspersonen aan wie men voornemens is elektronische berichten, faxen en vooraf ingesproken telefoonberichten met een commerciële, ideële of charitatieve doelstelling over te brengen tenzij er sprake is van een klantrelatie met de ontvanger.
• zullen telemarketeers verplicht zijn om hun bestanden met contactgegevens in overeenstemming te brengen met het wettelijk verplicht centrale ‘bel-me-niet register’ tenzij sprake is van een klantrelatie met de te bellen persoon en deze hiertegen geen verzet aantekent.
• Verder is het raadzaam ‘tell-my-friend systemen’, voor zover nog niet het geval, zo spoedig mogelijk in overeenstemming te brengen met de door OPTA en het CBP eind vorig jaar gezamenlijk opgestelde voorwaarden.
• Aanbieders van elektronische communicatiediensten en programmadiensten zijn per 1 juli verplicht een opzegtermijn van ten hoogste 1 maand aan te houden voor overeenkomsten gesloten met consumenten. Dit geldt zowel voor overeenkomsten die zijn aangegaan voor onbepaalde tijd als voor overeenkomsten die zijn aangegaan voor bepaalde tijd en die stilzwijgend zijn verlengd. Overeenkomsten mogen worden afgesloten voor een duur van ten hoogste 2 jaren. De consument dient in de gelegenheid gesteld te worden een overeenkomst met een duur langer dan 1 jaar tegen redelijke kosten af te kopen, tenzij de aanbieder kan aantonen dat de duur van de overeenkomst niet onredelijk bezwarend is (bijvoorbeeld omdat een gratis mobiele telefoon is verstrekt bij het afsluiten van de overeenkomst).