Op 12 april van dit jaar hebben wij op deze weblog de arbeidsrechtelijke highlights van het sociaal akkoord uiteengezet. Vorige week is het zogenaamde Herfstakkoord gesloten, waarin de coalitiepartijen en een aantal oppositiepartijen afspraken hebben gemaakt, voortbordurend op het sociaal akkoord. Hieronder zijn de belangrijkste afspraken uiteengezet die relevant zijn voor de arbeidsrechtpraktijk.

Lastenverlichting

• Een deel van de werkgeverspremies (voor het Arbeidsongeschiktheidsfonds en het Algemeen Werkloosheidsfonds) wordt verlaagd, waardoor arbeid goedkoper wordt.
• Het tarief van de eerste belastingschijf wordt in 2014 verlaagd, waardoor op korte termijn bestedingen worden gestimuleerd.
• Het verlaagde btw-tarief voor bouw en renovatie zal gelden voor heel 2014, conform de huidige regeling inclusief architecten en hoveniers.

Lastenverzwaring

• Verlaging van het marge gebruikelijk loon. Het loon van een aanmerkelijkbelanghouder wordt vastgesteld aan de hand van een gebruikelijk loon: het loon dat gebruikelijk is voor het niveau en de duur van het werk. Dit gebruikelijk loon mag volgens de huidige wetgeving tot 30% afwijken van (lager zijn dan) het ‘marktloon’. Dit percentage wordt per 2014 zodanig verlaagd dat deze maatregel 150 miljoen euro oplevert.
• De werkbonus voor werkenden van 61 tot 64 jaar wordt vanaf 1 januari 2015 voor nieuwe gevallen afgeschaft. Voor bestaande gevallen blijft de werkbonus op het huidige niveau. Vanaf 2018 is de werkbonus volledig afgeschaft.
• Er worden maatregelen genomen om schijnconstructies te bestrijden, zodat het bijvoorbeeld niet langer mogelijk is om het minimumloon te omzeilen en cao’s te ontduiken door bijvoorbeeld zzp’ers in te zetten die feitelijk als werknemer moeten worden aangemerkt. Deze maatregelen worden in gezet in het kader van het aanpakken van oneigenlijk gebruik van ondernemersfaciliteiten.

Werkgelegenheid

Een aantal maatregelen uit het sociaal akkoord willen de partijen van het Herfstakkoord versneld (en onomkeerbaar) uitvoeren. Daarnaast is er een aantal extra maatregelen voorgesteld, die op korte termijn de (oplopende) werkloosheid moet beperken en de vraag naar arbeid stimuleren. Voor ouderen moet het aantrekkelijker worden om ook na de AOW-gerechtigde leeftijd door te werken en de positie van flexwerkers dient aanmerkelijk te worden verbeterd middels de voorgestelde maatregelen.

• De maatregelen met betrekking tot flexibel werk en ontslag worden een half jaar eerder ingevoerd (respectievelijk op 1 juli 2014 en op 1 juli 2015). Dit betekent onder andere dat flexwerkers eerder in aanmerking komen voor een vast contract, omdat er vanaf dan nog maar 3 arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd in twee jaar mogen worden overeengekomen (in plaats van 3 jaar) en arbeidsovereenkomsten met een tussenliggende periode van minder dan 6 maanden (in plaats van 3 maanden) bij elkaar worden opgeteld. Daarnaast betekent de versnelde uitvoering dat werknemers bij baanverlies sneller kunnen beschikken over het transitiebudget en wordt het ontslagrecht eerder gestroomlijnd.
• In 2014 en 2015 wordt een derde van het beschikbare budget voor de sectorplannen ingezet voor het bestrijden van de jeugdwerkloosheid.
• Er wordt structureel 50 miljoen euro opgenomen voor regionaal beleid (krimpregio’s), waardoor de economische bedrijvigheid in krimpregio’s wordt ondersteund.
• Werkgevers in de marktsector stellen zich garant om in 2014 reeds 5.000 mensen met een beperking aan het werk te helpen.
• Het kabinet maakt vaart met een vrijwillige collectieve pensioenregeling voor zelfstandigen.
• Reeds na 6 maanden (nu 12 maanden) wordt voor WW-gerechtigden alle arbeid als ‘passend’ aangemerkt. De invoering van dit onderdeel wordt met één jaar vervroegd naar 1 januari 2015. Ook wordt de handhaving versterkt, zodat ook daadwerkelijk meer WW-gerechtigden eerder aan het werk gaan. Bovendien wordt de inkomstenverrekening vervroegd naar 1 januari 2015, zodat arbeid altijd loont.
• Om de banen voor mensen met een beperking eerder zeker te stellen, wordt de beoordeling of het quotum in werking dient te treden, vervroegd naar eind 2015.

Naast bovengenoemde maatregelen, wordt er nog een aantal onderzoeken ingesteld om te bezien of de arbeidsmarkt nog op andere wijzen kan worden gestimuleerd. Zo wordt onderzocht of leerlingen het onderwijs sneller en effectiever kunnen doorlopen, zodat de arbeidsmarkt over meer goed opgeleid personeel kan beschikken. Daarnaast wordt onderzocht of een aanpassing van de arbeidstijd leidt tot gunstige effecten op de structurele werkgelegenheid en tot slot wordt een onderzoek ingesteld naar de knelpunten bij loondoorbetaling bij ziekte.

Houd er rekening mee dat met name de versnelde invoering van de maatregelen omtrent ontslag en flexwerkers uw aandacht behoeft. Let er op dat een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd sneller wordt omgezet in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd en dat een ontslagen werknemer, ook na afloop van een bepaalde tijd overeenkomst, aanspraak maakt op een transitiebudget. Over de gevolgen van het Herfstakkoord voor uw onderneming, adviseren wij u graag.

Bron: brief van de Minister van Financiën d.d. 11 oktober 2013 aan de Tweede Kamer